بررسی آثار تنش خشکی، کودهای کمپوست و ورمی کمپوست بر ویژگی های کمی و کیفی گاوزبان (borage)

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود های آلی (کمپوست و ورمی کمپوست) بر ویژگی های کمی و کیفی گاوزبان باغی(borag officinalis) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1389 در دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمار های آزمایش شامل : خشکی در سه سطح شاهد یا 100درصد ظرفیت زراعی، تنش ملایم یا 80 درصد ظرفیت زراعی و سطح 60 درصد ظرفیت زراعی(تنش شدید) به عنوان عامل اصلی و مصرف کود آلی شامل شاهد (بدون مصرف کود)، مصرف 40 تن کمپوست در هکتار و مصرف 4 تن کود ورمی کمپوست در هکتار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد تنش خشکی وزن خشک در گیاه گاوزبان را متاثر کرده و آن را کاهش داد، ولی استفاده از کودهای آلی بویژه کمپوست در سطوح تنش توانست از شدت اثرات تنش خشکی کاسته و عملکرد کاهش زیادی نداشته باشد. بیشترین میزان عملکرد خشک (13482.6 کیلوگرم در هکتار) در سطح آبیاری شاهد بدست آمد که اختلاف معنی داری باسطح تنش ملایم (80% ظرفیت زراعی) نداشت. بیشترین عملکرد خشک گل در آبیاری کامل با کاربرد کمپوست تولید و با افزایش تنش از میزان عملکرد گل کاسته شد. از لحاظ صفات مرفولوژیک بیشترین ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته و ارتفاع گل آذین در شرایط نبود تنش خشکی با استفاده از 40 تن در هکتارکمپوست بدست آمد. بطور کلی در تنش خشکی ملایم (80 درصد ظرفیت مزرعه) بر درصد موسیلاژ افزوده شد. بیشترین میزان کربوهیدرات های محلول و پرولین در سطح تنش شدید (60درصد ظرفیت زراعی) و کمترین آن در آبیاری کامل (شاهد) بدست آمد. در مجموع جهت تولید عملکرد خشک بیشتر از گاوزبان و داشتن موسیلاژ بیشتر آبیاری تا 80 درصد ظرفیت زراعی ولی اگر منظور از زراعت گاوزبان تولید گل بیشتر باشد آبیاری کامل با کاربرد کمپوست مناسب به نظر میرسد.